Biên chế của dàn nhạc Dàn nhạc giao hưởng

Biên chế của dàn nhạc tức số lượng nhạc cụ, tương ứng với nhạc công, của dàn nhạc. Số lượng và chủng loại nhạc cụ trong dàn nhạc giao hưởng có thể thay đổi, tuy nhiên vẫn phải đảm bảo bốn bộ nhạc khí chính: bộ gỗ, bộ đồng, bộ gõbộ dây. Ngoài ra còn một số nhạc cụ có thể bổ sung như piano, đàn Harp, ghi-ta, saxophone...

Ngày nay, một dàn nhạc giao hưởng đầy đủ là dàn nhạc hai quản, tức mỗi nhóm nhạc cụ hơi - bộ gỗ và bộ đồng - gồm hai cây kèn. Tương tự có dàn nhạc ba quản và dàn nhạc bốn quản. Biên chế dàn nhạc được cần bằng theo nguyên tắc về âm lượng các nhạc cụ: nếu số lượng kèn hơi tăng lên thì số lượng nhạc cụ dây và trống định âm cũng tăng theo tỷ lệ tương ứng. Trong dàn nhạc giao hưởng, vĩ cầm được chia làm hai bè: violon I và violon II.

Biên chế dàn nhạc giao hưởng
Dàn nhạcBộ dâyBộ gỗBộ đồngBộ gõ
Hai quản
  • 16 violon I
  • 14 violon II
  • 12 viola
  • 10 violoncello
  • tám contrebasse
  • 2 flute
  • 2 hautbois
  • 2 clarinette
  • 2 basson
  • 4 cor
  • 2 trumpette
  • 3 trombone
  • 1 tuba
  • 2 timbales
Ba quản
  • 16 violon I
  • 14 violon II
  • 12 viola
  • 10 violoncelle
  • tám contrebasse
  • 2 flute
  • 1 piccolo
  • 2 hautbois + cor anglais
  • 2 clarinette + clarinette basse
  • 2 basson + contrebasson
  • 6 cor
  • 3 trumpette
  • 3 trombone
  • 1 tuba.
  • 3 timbales
Bốn quản
  • 18 violon I
  • 16 violon II
  • 14 viola
  • 12 violoncelle
  • 10 contrebasse
  • 2 flute
  • 2 piccolo
  • 3 hautbois + cor anglais
  • 2 clarinette + petite clarinette + clarinette basse
  • 3 basson + contrebasson.
  • 8 cor
  • 4 trumpette
  • 3 trombone
  • 1 tuba
  • 4 timbales

Ở bộ đồng, thay vì 3 trombone có thể dùng 2 trombone cộng một trombone basse. Bộ gõ có thể thêm một vài nhạc cụ khác, tùy theo tác phẩm.Có thể thấy biên chế của ca ba dàn nhạc hai, ba và bốn quản đều có số lượng nhạc cụ trombone như nhau, gồm ba trombone hoặc hai trombone và một trombone basse. Nhưng đôi khi trong dàn nhạc bốn quản, có thể sử dụng tới bốn trombone. Ba trombone và một tuba trong dàn nhạc được xem như bốn bè của hợp xướng đảm trách phần trầm.

Tùy theo tác phẩm, biên chế của dàn nhạc có thể thay đổi. Số lượng nhạc cụ và chủng loại có thể nhiều hoặc ít hơn biên chế thông thường.

Nhạc trưởng

Bài chi tiết: Nhạc trưởng

Nhạc trưởng là người chỉ huy toàn bộ dàn nhạc. Nhạc trưởng cần hiểu rõ hòa âm, bản chất âm nhạc của tác phẩm. Ở giai đoạn chuẩn bị, công việc của nhạc trưởng mang tính cá nhân. Sau đó, nhạc trưởng chỉ huy việc tập luyện cùng các nhạc công. Cuối cùng, khi biểu diễn, nhạc trưởng qua các động tác, chỉ huy dàn nhạc về nhịp độ, giúp các nhạc cụ vào đúng thứ tự, chỉ dẫn về sắc thái...

Trong một dàn nhạc nhỏ thích phòng, một nhạc công có thể kiêm nhiệm vai trò nhạc trưởng. Nhưng điều này không xảy ra với dàn nhạc giao hưởng lớn.